Τους λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να προχωρήσει η ενεργειακή διασύνδεση Χανίων – Δαμάστας από τον ΑΔΜΗΕ επισημαίνει, με μακροσκελή της ανακοίνωση, η Πρωτοβουλία Σφακίων ενάντια στην εγκατάσταση αιολικών ΒΑΠΕ.

Αναλυτικά, αναφέρει:

«Με αφορμή την απαράδεκτη επιστολή του ΑΔΜΗΕ προς τους θεσμικούς εκπροσώπους της Κρήτης με την οποία προειδοποιεί… για τις συνέπειες που επιφέρει, για την ενεργειακή ασφάλεια της Κρήτης, η σοβαρή καθυστέρηση της έκδοσης περιβαλλοντικών όρων στην πορεία υλοποίησης του έργου “Νέα γραμμή Μεταφοράς Υψηλής Τάσης  150 kv Χανιά – Δαμάστα”. Η απαράδεχτη αίτηση προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση να παράσχει στήριξη… δηλαδή απόφαση. Αφού παραδέχεται ότι δεν έχει τη σύμφωνη γνώμη των τοπικών κοινωνιών.

Απειλώντας απαράδεκτα πως σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υλοποιήσει το έργο. Όπως επίσης κάνοντας  αστήριχτο ισχυρισμό ότι το έργο δεν εξυπηρετεί τα έργα Ανανεώσιμων Πηγών στα βουνά της Κρήτης.

Απαράδεκτο και συμπεραίνουμε ότι θέλει να ακυρώσει τη διαβούλευση σε επίπεδο εκλεγμένης Περιφερειακής αρχής και ζητεί έκδοση διοικητικής πράξης από τη, διορισμένη από την Κυβέρνηση, Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Γι’ αυτό το θέμα θεωρούμε ότι έχει ευθύνη η Περιφέρεια Κρήτης και θα πρέπει να πιεστεί για να δηλώσει τη θέση της.

Έτσι αντιλαμβάνεται τον διάλογο το κράτος όταν σε αυτόν απορρίπτεται ο σχεδιασμός του από τους τοπικούς θεσμικούς εκπροσώπους, την κοινωνία, αλλά και τους επαγγελματικούς επιστημονικούς φορείς.

Να δούμε όμως πού βρισκόμαστε σήμερα και πως ξεκίνησαν όλα…

Σήμερα ζούμε τη βροχή μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) από εταιρείες, για την εγκατάσταση  ανεμογεννητριών τεράστιων διαστάσεων και ηλιακών πάνελ τεράστιων εκτάσεων. Όπως και δικτύων μεταφοράς ενέργειας υπερυψηλής τάσης. Οπότε μπαίνουν παράλληλα με έντονο τρόπο από τις τοπικές κοινωνίες τα βασικά ερωτήματα. Για ποιον και γιατί!

Γίνεται ακόμα πιο έντονο όταν διαπιστώνεται ότι οι χωροθετησεις αυτών των επενδύσεων στηρίζεται σε ένα απαρχαιωμένο χωροταξικό και πως δεν υπάρχει ορίζοντας επικαιροποίησής του. Έτσι… όλα αυτά χωροθετουνται χωρίς διακρίσεις σε βουνά και σε λαγκάδια! Περιοχές NATIURA, δάση, αρχαιολογικούς ιστορικούς χώρους.

Για τη νέα γραμμή Μεταφοράς Υψηλής Τάσης 150 kv Χανιά – Δαμάστα, η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας έχει συνεδριάσει δ;yο φορές μέσα στο 2024 και δεν έχει πάρει απόφαση. Ζητώντας κάθε φορά μεγαλύτερη τεκμηρίωση από τον ΑΔΜΗΕ. Δεν είχαν όμως και το πολιτικό ανάστημα τα μέλη της, σαν αιρετοί εκπρόσωποι της κοινωνίας, να την αποκρύψουν.

Δεν θέλουμε να θίξουμε περιβαντολλοντικά τη μελέτη. Έχουν ειπωθεί και έχουν κατατεθεί πάμπολλες ενστάσεις. Θα αναφερθούν μόνο ότι η νέα χάραξη της γραμμής μεταφοράς έχει μήκος 101,3 χιλιόμετρα και θα περιλαμβάνει 269 πυλώνες, 33 μ. ύψους σε απόσταση 350 μ. Βρίσκεται κατά 30% εντός περιοχών βιοποικιλότητας, 10% εντός καταφυγίων άγριας ζωής και 60% εντός δασικών περιοχών!

Αυτό που θέλουμε να θίξουμε είναι η διάσταση του τι πραγματικά εξυπηρετεί το έργο.

Γι’ αυτό θα χρειαστεί να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή… Στην Κρήτη έχουν αδειοδοτηθει και έχουν ολοκληρωθεί δύο υποβρύχιες γραμμές ηλεκτρικής διασύνδεσης. Η μικρή, με αδειοδότηση το 2017, με την Πελοπόννησο και η μεγάλη το 2020 με την Αττική. Σήμερα ο ΑΔΜΗΕ προωθεί την περιβαλλοντική αδειοδότηση μιας νέας Γραμμής Μεταφοράς Υψηλής Τάσης που θα συνδέεται με τις δύο υποβρύχιες ηλεκτρικές διασυνδέσεις, που άρχισε να σχεδιάζεται, όπως λέει ο ίδιος, αμέσως μετά την αδειοδότηση της μεγάλης διασύνδεσης το 2021 και εντάχθηκε στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς 2022-2030.

Όλα αυτά χωρίς ενημέρωση της κοινωνίας. Αιφνιδιάζοντάς την, επιβάλλοντας ένα ιδιαίτερα επιβαρυντικό έργο σε αυτήν.

Στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων δηλώνει ως σκοπιμότητα του έργου την “ευστάθεια των τάσεων του Συστήματος στην Κρήτη, καθώς διαφορετικά δεν τηρούνται οι κανόνες ασφάλειας στην περίπτωση απώλειας ενός εκ των δύο υφιστάμενων γραμμών”. Τόσο σοβαρός λόγος! Οι υφιστάμενες γραμμές… θα παραμείνουν ενεργές χωρίς να αναβαθμίζονται, ούτε να καταργούνται.

Υποδηλώνεται όμως και η αποκρύπτουσα σκοπιμότητα του έργου που είναι όπως λέει ο ίδιος ο ΑΔΜΗΕ: “Το έργο θα συμβάλει στην ενεργειακή αναβάθμιση της Κρήτης και θα αυξήσει την ισχύ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σε συνδυασμό με τα έργα των διασυνδέσεων της Κρήτης, Φάση Ι και ΙΙ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η προβλεπόμενη μεγάλη ανάπτυξη ΑΠΕ στην Κρήτη, απαιτεί την πλήρη αξιοποίηση της εξαγωγικής ικανότητας μεταφοράς“.

Η ανάπτυξη των ΑΠΕ θα ξεκινούσε στην Κρήτη το 2010-2011 με άδειες που είχαν λάβει από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δύο εταιρείες με 81 αιολικούς σταθμούς ισχύος 1.688 MW ισχύ. Υπήρχε όμως η προϋπόθεση να κατασκευάσουν οι εταιρείες την ενεργειακή διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρώτικο σύστημα μεταφοράς ενέργειας. Τα έργα αυτά είχαν τεθεί σε διαβούλευση από την Περιφέρεια Κρήτης το 2015, που δεν ολοκληρώθηκε μετά από αίτημα των εταιρειών. Το 2021 ψηφίστηκε σκανδαλώδης διάταξη με την οποία απάλλαξε τις εταιρείες από την υποχρέωση κατασκευής διασυνδέσεων και καθόρισε διαδικασία, ώστε τα έργα να συνδεθούν με τις ενεργειακές διασυνδέσεις που κατασκευάζει ο ΑΔΜΗΕ με περιθώριο ισχύος ίσο με το 50%της διασύνδεσης.

Με τη νέα ρύθμιση αποδέχθηκε να αντικαταστήσει η ΡΑΕ τις παλιές άδειες με νέες Βεβαιώσεις Παραγωγού
“ειδικών έργων… 2.500 MW”. Οπότε στις δύο εταιρείες έχει κατανεμηθεί ισχύς από 1.250 MW. Οι άδειες αναφέρουν ότι αποτελεί “τμήμα ενός ενιαίου συγκροτήματος αιολικών πάρκων στη νήσο Κρήτη”. Έτσι φτάσαμε στις τρεις ΜΠΕ για συνολικά 13 αιολικά πάρκα σε Λασίθι, Ηράκλειο και Χανιά. Για τα Χανιά έξι αιολικούς σταθμούς ισχύος 288 της ΤΕΡΝΑ. Τέσσερις από αυτούς “χωροθετούνται” στον Δήμο Σφακίων. Πρόκειται για 48 ανεμογεννήτριες ύψους 180 μ. και ισχύος 6 MW, νέους δρόμους πρόσβασης μήκους 57,4 χιλ., διαπλάτυνση υφιστάμενης αγροτικής οδοποιίας 32.1 χιλ. και νέα γραμμή μεταφοράς ενέργειας 12,5 χλμ. η οποία θα συνδέεται με την κύρια γραμμή Χανιά – Δαμάστα!

Έτσι λοιπόν γίνεται ξεκάθαρο ότι όλα τα έργα συνδέονται και εξυπηρετούν πρωτίστως την εξαγωγή της παραγόμενης ενέργειας. Με την ολοκλήρωση αυτής της φάσης των επενδύσεων μέχρι το 2030 η Κρήτη θα έχει παραχωρηθεί σε ιδιωτικές εταιρείες και διεθνή funds έχοντας απομυζήσει όλες τις επιδοτήσεις από τα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης στην πράσινη ενέργεια, έχοντάς τους παραχωρήσει, το αθηνοκεντρικό επιτελικό κράτος, τη Μαδάρα και τις θάλασσες με δωρεάν αντιπαροχή για 25 χρόνια!

Καθ’ όσον έχουμε διαβάσει, ένας τέτοιος ενεργειακός σχεδιασμός απέχει πολύ από τον Στρατηγικό Σχεδιασμό 2024-2028 της Περιφέρειας. Απέχει πολύ από την επιθυμία των περισσοτέρων Δήμων για δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων. Απέχει πολύ από την επιθυμία των πολιτών καταναλωτών να αποκτήσουν ενεργειακό ισοζύγιο με κατ’ οίκον Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Στις 18-10-2024, στη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Περιφέρειας, οι Δήμοι σωστά ζήτησαν πολιτική λύση! Δηλαδή βάση των πραγματικών αναγκών του τόπου.

Η εναέρια ενεργειακή διασύνδεση Χανιά – Δαμάστα εξυπηρετεί πρωτίστως τα επενδυτικά σχέδια των δύο εταιρειών για μεταφορά της παραγόμενης ενέργειας από τους αιολικούς σταθμούς!

Χωρίς το δίκτυο δεν θα προχωρήσει η καταστροφή της ενδοχώρας του νησιού.

Όπως  καταψηφίστηκαν από τους τοπικούς θεσμικούς φορείς οι μελέτες για τους αιολικούς σταθμούς, το ίδιο να απορρίψουν με κοινό μέτωπο και σύμπνοια πρωτοβουλιών πολίτων και Δήμων και την εναέρια διασύνδεση.

Ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Δημοτικού Συμβουλίου Αποκορώνου ενώνουμε τις φωνές μας και τις δυνάμεις μας. Καλούμε όλους τη Δευτέρα 17 Μαρτίου, στις 16.οο, στο Δημαρχείο Αποκορώνου.

Οι Πρωτοβουλίες προσπαθούν να βρεθούν μπροστά από τις εξελίξεις. Στην εκδήλωση με τίτλο “Ένα χρόνο μετά…” της προηγούμενης εβδομάδας στ’ Ασκύφου απουσίαζαν θεσμικοί. Να αναλογιστούν τώρα τη σπουδαιότητα… της απουσίας τους. Κανένας μόνος!!!

Στη συνάντηση αποφασίστηκε, Πρωτοβουλίες Πολιτών και Δήμοι:

– Να υλοποιήσουν άμεσα επιστημονική ημερίδα που θα αποδομεί τη σκοπιμότητα και την αναγκαιότητα του έργου της Γραμμής Υψηλής Τάσης Χανιά – Δαμάστα.

– Να κινηθούν νομικά ενάντια σε πιθανή έγκριση της ΜΠΕ από το Υπουργείο και να συνεχίσουν να ενημερώνουν και να κινητοποιούν τις τοπικές κοινωνίες, παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις.

Η σύμπνοια των τοπικών κοινωνιών και των θεσμικών τους εκπροσώπων δεν θα κλονιστεί από την υποχρεωτική ένταξη των Δήμων στις Ενεργειακές Κοινότητες του προγράμματος “Απόλλων”, το οποίο προσφέρει ανεπαρκή ανταλλάγματα. Να συνεχιστεί η διεκδίκηση του αυτονόητου δικαιώματος στη δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων, με στόχο την αυτοπαραγωγή και αυτοκατανάλωση ενέργειας, προς όφελος των πολιτών και της τοπικής κοινωνίας. Για πραγματική ενεργειακή δημοκρατία και δικαιοσύνη!

Η σύμπνοια αυτή δεν θα διαταραχθεί ούτε από το νέο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές, το οποίο προετοιμάζει το Υπουργείο με σκοπό τη νομιμοποίηση των υφιστάμενων επενδυτικών σχεδίων των εταιρειών. Το νέο χωροταξικό προβλέπει “βελτιωμένα” αντισταθμιστικά οφέλη, ωστόσο η απάντηση των τοπικών κοινωνιών παραμένει αδιαπραγμάτευτη. Με κανένα αντάλλαγμα! Ενεργειακή δημοκρατία τώρα!»