Σε πρόσφατη Συνέντευξη Τύπου που παραχώρησα, αναφέρθηκα για ακόμη μια φορά στη λειτουργία των Κοινοτήτων και στο πώς αυτές, με τις δυνατότητες που δίνονται από τον «Κλεισθένη», θα μπορούσαν να δρομολογήσουν μια εντυπωσιακή δυναμική για το Δήμο Χανίων. Ο «Κλεισθένης» δίνει τη δυνατότητα οι Κοινότητες να εκφραστούν με τον καλύτερο τρόπο, από πρόσωπα ικανά που εκπροσωπούν αντιπροσωπευτικά την τοπική κοινωνία και τα οποία δεν ταυτίζονται με δημοτικές παρατάξεις αλλά και κόμματα. Επιπροσθέτως, μετεκλογικά, ο Δήμος έχει τη δυνατότητα εκχώρησης σ’ αυτές σημαντικών αρμοδιοτήτων αλλά και πόρων. Το θέμα πάντα βρίσκεται στο «δια ταύτα». Στο πώς δηλαδή η Κοινότητα θα μπορέσει να διαχειριστεί αυτά που θα της εκχωρήσει ο Δήμος Χανίων. Το κείμενό μου εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο, αν εκλεγώ Δήμαρχος Χανίων, θα οργανώσω μια αποτελεσματική λειτουργία των Κοινοτήτων, προκειμένου αυτές να μπορέσουν να διεκπεραιώσουν με αποτελεσματικότητα ,προβλήματα που έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα των κατοίκων τους. Είναι ένα προγραμματικό κείμενο και δεσμευτικό για εμένα και την Παράταξή μου. Ό,τι αναφέρεται σ’ αυτό είναι εφικτό και υλοποιήσιμο.
Αποτελεί κοινή διαπίστωση πως σε πολύ μεγάλο βαθμό το δυναμικό του Δήμου, αιρετοί και υπηρεσίες αναλώνονται σε θέματα καθημερινότητας, όπως η αποκατάσταση ζημιών οδικού δικτύου, αποκαταστάσεις πεζοδρομίων, ηλεκτροφωτισμός, κάδοι απορριμμάτων και μια ακόμη σειρά από προβλήματα που η λύση τους θα έπρεπε να είναι αυτονόητη. Η ενέργεια δηλαδή που σπαταλείται για τα αυτονόητα δεν επιτρέπει στην Δημοτική Αρχή να ασχοληθεί με θέματα μεγαλύτερης εμβέλειας και με το όραμά της. Για να γίνει αυτό, για να ασχοληθεί δηλαδή με το Πρόγραμμά της, πρέπει να βρεθεί εκείνος ο μηχανισμός, μέσω του οποίου τα αυτονόητα θα δρομολογούνται χωρίς σπατάλη χρόνου.
Αυτόν ακριβώς το μηχανισμό πρέπει να φτιάξουμε στο Δήμο Χανίων, τον οποίο ο Κλεισθένης τον επιτρέπει. Πριν καταθέσω την πρότασή μου για το εν λόγω θέμα, θα προσπαθήσω – με ένα παράδειγμα – να περιγράψω τι συμβαίνει σήμερα στις Κοινότητες και πώς αντιμετωπίζεται το πιο απλό πρόβλημα.
Αν για παράδειγμα σε μια Κοινότητα προκύψει ζημιά στο οδικό της δίκτυο που χρήζει άμεσης αποκατάστασης, το Συμβούλιο της Κοινότητας δεν έχει καμία δυνατότητα να δρομολογήσει αυτό το μικρό έργο. Απευθύνεται σε δύο ή τρεις Αντιδημάρχους, οι οποίοι με τη σειρά τους μιλάνε με τις Υπηρεσίες προσπαθώντας να βρουν μια λύση και αυτή η λύση λόγω του ότι εμπλέκονται πάρα πολλοί άνθρωποι, αιρετοί και υπηρεσιακοί, συνήθως αργεί, καμιά φορά δεν βρίσκεται και ποτέ, με αποτέλεσμα τη μεγάλη δυσαρέσκεια πολιτών και επισκεπτών. Ενώ λοιπόν έχουμε ένα αιρετό όργανο που είναι το Συμβούλιο της Κοινότητας και θα έπρεπε η απόφασή του για ένα θέμα της Κοινότητάς του να είναι εκτελεστή, αυτό λειτουργεί μόνο ως παρατηρητής προβλημάτων της περιοχής του. Όλη αυτή η κατάσταση δημιουργεί ένα χάος και μια γενικότερη ανοργανωσιά στην υλοποίηση των αποφάσεων.
Να δούμε τώρα τι μπορεί να αλλάξει με τον «Κλεισθένη». Καταρχάς, ένα Συμβούλιο Κοινότητας που εκλέγεται και δεν δεσμεύεται από κάποια δημοτική παράταξη και αποτελείται από πρόσωπα που εκπροσωπούν την τοπική κοινωνία θα είναι πιστεύω ένα Συμβούλιο και καλύτερης ποιότητας και πιο αποτελεσματικό, αφού το κριτήριο της συμμετοχής των Μελών του στις εκλογές θα είναι αμιγώς αυτοδιοικητικό. Θα έχει ως μοναδικό του στόχο να αυτοδιαχειριστεί την περιοχή του.
Το σχέδιό μου για αυτή ακριβώς την αυτοδιαχείριση της καθημερινότητας των Κοινοτήτων θα το καταθέσω υπό μορφή παραδείγματος για να γίνει πιο κατανοητό. Τις πρώτες ημέρες της νέας δημοτικής θητείας στο Δημοτικό Συμβούλιο αποφασίζονται πόροι και αρμοδιότητες που εκχωρούνται στις Κοινότητες. Οι αρμοδιότητες θα έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα του κατοίκου της Κοινότητας δηλαδή οδικό δίκτυο, πεζοδρόμια, ηλεκτροφωτισμός, κάδοι απορριμμάτων κ.τ.λ. Οι πόροι θα κατανεμηθούν με τρόπο όπου θα υπολογιστούν οι κάτοικοι και το γεωγραφικό εύρος της Κοινότητας. Δηλαδή, αν σε μια Κοινότητα αντιστοιχούν 100.000€ (το νούμερο είναι τυχαίο) με βάση τα προηγούμενα κριτήρια, η Κοινότητα μπορεί να απορροφήσει αυτά τα χρήματα για παρεμβάσεις με βάση την εκχώρηση αρμοδιοτήτων που της έχει γίνει. Η Κοινότητα να αποφασίζει να υλοποιήσει την αποκατάσταση μιας ζημιάς στο οδικό της δίκτυο. Η απόφαση της Κοινότητας πηγαίνει στο Τμήμα Κοινοτήτων που έχει δημιουργηθεί με τροποποίηση του ΟΕΥ και αποτελεί Τμήμα της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Χανίων. Το νέο αυτό Τμήμα που στελεχώνεται από υφιστάμενους υπαλλήλους, τεχνικούς, οικονομικούς, διοικητικούς με εσωτερική μετακίνηση, αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει την απόφαση της Κοινότητας έως και την υλοποίησή της. Αναλαμβάνει να κινήσει όλες εκείνες τις διαδικασίες όπως την ένταξη αυτού του έργου σε μια μεγαλύτερη ή σε μια ανοιχτή εργολαβία που είναι σε εξέλιξη, την προώθηση στις αρμόδιες επιτροπές και στο Δημοτικό Συμβούλιο, όταν αυτό χρειάζεται. Με λίγα λόγια, η απόφαση της Κοινότητας είναι μια απόφαση που υλοποιείται, χωρίς να εμπλακούν στη διαδικασία ενδιάμεσοι, έως και την υλοποίησή της. Η λειτουργία Τμήματος Κοινοτήτων οργανώνει ένα χάος που υπάρχει σήμερα, αλλά μπορεί να εξοικονομήσει και σημαντικούς πόρους, αφού μπορεί να προγραμματίσει πιο αποτελεσματικά αιτήματα για μικρά έργα σε περισσότερες Κοινότητες, εντάσσοντάς τα σε μεγαλύτερες εργολαβίες, αποφεύγοντας τις απευθείας αναθέσεις και τους πρόχειρους διαγωνισμούς. Επίσης, το συγκεκριμένο Τμήμα δρομολογεί πολύ απλές και αυτονόητες παρεμβάσεις που έρχονται ως αιτήματα από τις Κοινότητες, όπως αντικατάσταση λαμπτήρων, κάδων κ.τ.λ.
Με την πρότασή μου, όπως είπα και παραπάνω, που αποτελεί και δέσμευση, ο Δήμος Χανίων εκχωρώντας και παράλληλα φτιάχνοντας και τον μηχανισμό αντιμετώπισης απλών θεμάτων της καθημερινότητας από τις Κοινότητες, μπορεί να ασχοληθεί πιο αποτελεσματικά με μεγαλύτερα θέματα, δημιουργώντας εκείνες τις προϋποθέσεις όπου Συμβούλια Κοινοτήτων και Δημοτικό Συμβούλιο συνεργάζονται αρμονικά με διακριτούς ρόλους, φτιάχνοντας ένα ισχυρό σύνολο από κάθε άποψη.
Γρηγόρης Αρχοντάκης
Υποψήφιος Δήμαρχος Χανίων